صابون کاستیل یا صابون خالص زیتون، از سوغاتی‌های مناطق زیتون پرور اروپاست و نام خود را هم از منطقه کاستیل در مرکز اسپانیا گرفته. خواستگاه این صابون اما حلب در شمال سوریه است. همسایه‌ی غربی‌مان، اگرچه امروز درگیر مصیبت‌های جنگ است، از گذشته‌های بسیار دور تا امروز از قطب‌های تولید و صادرات «صابون حلب» بوده است.
صابون کاستیل به شکل سنتی از ۱۰۰ درصد روغن زیتون خالص بهره می‌بُرد. با گذشت زمان و توسعه‌ی این فرمول برای جبران قدرت کم کف‌آوری روغن زیتون، تغییراتی در آن ایجاد شده. امروزه از مقدار کمی روغن نارگیل یا کرچک در صابون‌های کاستیل استفاده می‌شود. مثلن، صابون کاستیل مایع دکتر برونر از روغن زیتون فرابکر، روغن نارگیل و روغن کرچک تشکیل شده‌ست.
مطابق یک قانون نانوشته مقدار روغن زیتون صابون کاستیل نباید از ۸۵٪ کمتر باشد. مقدار زیاد روغن زیتون، البته باعث افزایش مدت زمان لازم برای cure صابون می‌شود. Cure به مدت زمانی گفته می‌شود که طی آن فرآیند صابونی شدن تکمیل و صابون با از دست دادن رطوبت اضافه کاملن آماده استفاده می‌شود. این مدت معمولن بین ۴ تا ۶ هفته است اما صابون کاستیلی که به روش Cold Process یا فرآیند سرد تهیه شود، معمولن ۶ ماه به استراحت نیاز دارد !!!
دستور به روش فرآیند سرد
جز صبر ایوب برای کیور شدن صابون‌ها بقیه کارهای این صابون بسیار ساده است. این دستور حاوی
۸۵٪ روغن زیتون
۵٪ روغن کرچک
۱۰٪ روغن نارگیل
است. من این دستور را با سوپرفت ۵٪ و مناسب حجم قالب‌چوبی کوچک ارائه شده در فروشگاه اینترتی باغ عدن تنظیم کرده‌ام.
آماده‌سازی محلول
با رعایت نکات ایمنی، با پوشش کامل دستکش و عینک محافظ ۱۶۲ گرم سود را وزن کنید و در ظرف مخصوص ساخت محلول بریزید. سپس در فضای آزاد یا در اتاقی با تهویه مناسب، ۴۶۳ گرم آب مقطر روی سود بریزید. در عین حال که مراقبید بخارات متصاعد شده را تنفس نمی‌کنید. محلول را با قاشق استیل آهسته هم بزنید تا بی‌رنگ و شفاف شود.
محلول را یک الی یک‌ونم ساعت در مکانی دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی، بگذارید تا به دمای اتاق برسد.
آماده سازی روغن‌ها
۱۲۲ گرم روغن نارگیل را وزن کرده ذوب کنید. سپس ۱۰۳۷ گرم روغن زیتون و ۶۱ گرم روغن کرچک را به آن اضافه کنید. در ساخت صابون کاستیل چون ۹۰٪ روغن‌ها در دمای اتاق مایع است احتیاجی به گرم کردن روغن‌ها نداریم.
در ساخت صابون کاستیل، مخصوصن اگر مبتدی هستید و به تکرار و تمرین در صابون‌سازی احتیاج دارید. می‌توانید روغن پومیس زیتون را که مقرون به صرفه‌تر است جایگزین روغن زیتون کنید. برای این منظور در همین دستور بدون تغییر وزن‌ها از ۱۰۳۷ گرم روغن پومیس زیتون جای روغن زیتون بکر یا فرابکر استفاده کنید.
صابون‌سازی به روش کلد‌پرس
بعد از ۱ الی ۲ ساعت بسته به منطقه زندگی‌شما، محلول سود به دمای اتاق می‌رسد. حالا دوباره با رعایت ایمنی کامل، محلول را به روغن‌ها اضافه کنید و با قاشق یا همزن استیل دستی هم بزنید. با شروع واکنش صابونی‌شدن، ترکیب غیرشفاف کرم رنگی حاصل می‌شود. سپس با استیک بلندر ترکیب را بزنید تا واکنش سرعت گیرد. بین هرچند پالس استیک بلندر را خاموش کنید و به صورت دستی در مخلوط بچرخانید تا ترکیب یک‌دست غلیظ شود. مخلوط صابونی که به ردگذاری رسید، زمان اضافه کردن روغن اسانسی‌ست.
ریختن صابون در قالب و استراحت
مخلوط رو در قالب بریزید. روی آن را با الکل ایزوپروبیل اسپری کنید و روی قالب را با نایلکس بپوشانید. صابون کاستیل به خاطر وجود مقدار فراوان روغن زیتون به مدت بیشتری برای سفت شدن و کیور شدن احتیاج دارد. بگذارید مخلوط ۳ الی ۴ روز در قالب بماند. سپس صابون را از قالب بیرون آورده و برش دهید. صابون‌ها را ۶ ماه در فضایی خشک با تهویه مناسب و دور از تابش مستقیم آفتاب استراحت دهید.
- ۱۶۲ گرم سدیم هیدروکسید
- ۴۶۳ گرم آب مقطر
- ۱۰۳۷ گرم روغن زیتون خالص
- ۱۲۲ گرم روغن نارگیل
- ۶۱ گرم روغن کرچک
- ۳۶ گرم روغن اسانسی
- آب مقطر را داخل ظرف پیرکس یا پلاستیک مقاوم به حرارت بریزید. سپس با رعایت ایمنی کامل، سود را وزن کرده و به آب اضافه کنید. و با قاشق استیل یا پلاستیکی به آهستگی هم بزنید تا سود در آب حل شود. محلول ابتدا مات و ابری‌ست و بعد از ۵ دقیقه هم زدن محلول شفافی حاصل می‌شود. هنگام هم‌زدن، بخار متصاعد شده را تنفس نکنید.
- روغن نارگیل را در مایکروویو یا روی دابل‌بویلر ذوب کرده و روغن‌های کرچک و زیتون را به آن اضافه کنید.
- بخش عمده روغن‌های صابون کاستیل دردمای محیط مایع است. پس پروسه صابونی کردن در دمای محیط به راحتی ممکن است. محلول سود را ۲ ساعت در مکانی امن و دور از دسترس عزیزانتان بگذارید تا به دمای محیط برسد.
- با پوشش کامل عینک و ماسک و دستکش، محلول سود را به آهستگی به مخلوط روغن‌ها اضافه کنید و با لیسک یا همزن بزنید تا مخلوطی مات و کرم رنگ حاصل شود
- با استیک بلندر مخلوط را بزنید. توجه کنید که اگر جای روغن زیتون، از روغن پومیس استفاده می‌کنید. این روغن، به علت اسیدهای چرب آزاد واکنش صابونی‌شدن را بسیار سریع‌تر از روغن زیتون فرابکر طی می‌کند.
- بلافاصله بعد از رسیدن مخلوط به مرحله ردگذاری، روغن اسانسی را با لیسک یا استیک بلندر در مخلوط صابونی هم‌بزنید. سپس مخلوط را در قالب بریزید و روی آن را با ایزو پروبیل الکل اسپری کنید.
این نوشته برای شما مفید بود؟
مشترک خبرنامه شوید و راهنماهای گام به گام ساخت صابون دست‌ساز را در ایمیل خود دریافت کنید.
Aliye
حدود ۶ سال پیش و با شروع گیاه‌خواری با صابون‌های دست‌ساز گیاهی آشنا شدم. اگرچه گیاه‌خواری در زندگی من محدود به دوره‌ای کوتاه بود، ساخت دست‌سازه‌های بهداشتی طبیعی و لذت بردن از عطر مستی‌آفرین روغن‌های اسانسی به یکی از فعالیت‌های فرح‌بخش شخصی من تبدیل شد. سعی کردم در باغ عدن این سرگرمی را کمی جدی‌تر پیگیری کنم.
سلام
ممنون‌میشم بگید روغن پومیس از کجا بگیریم
جطوری میتونم‌پایه صابون شفاف درست کنم
من‌میخوام کسب وکار خونگی صابون راه بندازم ایا با بازار الان به صرف هست؟
روغن پومیس و پایه صابون شفاف ذوب‌شو رو می تونید از فروشگاه اینترنتی باغ عدن تهیه کنید.
پایه صابونی ذوب‌شو به روشی کاملن متفاوت از صابون کلدپروسس تهیه میشه و ساختش کمی پردردسرتره. بعد از اینکه تمامی نکات آموزشی مربوط به صابون کلدپروسس رو گفتیم و اگر از آموزش‌های صابون‌سازی باغ عدن استقبال بشه، ساخت صابون ذوب‌شو رو هم آموزش خواهیم داد.به روی چِشم 🙂
درمورد صابون‌سازی به عنوان کسب و کار به نظر می‌رسه نکته مثبت اینه که هنوز صابون دست‌ساز یا هنری تو ایران محصول نسبتن جدیدیه و بازار اشباع نشده . اما طبعن باید خودتون قدرت مارکتینگ خودتون و نیاز بازاری که بهش دسترسی دارید بسنجید و تصمیم بگیرید.
سلام
چرا باید بعد از خارج کردن از قالب صابون شش ماه دور از نور خورشید استراحت داده شود؟
اگر زود استفاده بشه چه مشکلآتی پیش میاد؟
سلام . ممنون از مطالب مفیدی که رایگان به اشتراک گذاشتید . هم زن برقی که برای صابون سازی استفاده بشه دیگه نباید تو آشپزخونه ازش استفاده کرد ؟
در هیچ‌کدوم از آموزش‌ها ما نگفتیم از همزن برقی !! استفاده بشه. اینجا ابزار مورد استفاده رو معرفی کردیم.
سلام . ممنونم از پاسختون . همون هم زن عصایی یا گوشت کوب برقی منظورمه .
سلام . با این مقدار مواد چند صابون به دست میاد . با احتساب هزینه مصرفی برای مواد اولیه چقدر سود حاصل میشه ؟!
سلام. تعداد صابون‌ها در هربچ ۱۲ تاست. سود فروش کاملن بستگی به ظرفیت تولید ، هزینه مواد اولیه و قیمت نهایی فروش شما داره. این‌ها همه متغیرند و هر کسی که بخواد بیزینسی راه بندازه خودش باید محاسبه کنه.